अस्पतालका हरेक बेडको एउटा कथा हुन्छ। At hospital, every bed has its own story.

"यो बच्चा हाम्रो लागि धेरै प्रेसियस छ, जसरी नि यसलाई बचाउनुहोला।" भर्खर जन्मिएका बच्चाका बाबुले हामीलाई भनिरहेका थिए। बच्चा समयभन्दा अघि जन्मिएर उसको फोक्सो राम्ररी विकास हुननसकी स्वासप्रश्वासमा कठिनाइ भैरहेको थियो। मेडिकल भाषामा त्यसलाई रेस्पिरेटरी डिस्ट्रेस सिन्डोम भनिन्छ। चिकित्सक र नर्सहरुको टिम र बच्चाको परिवारको अथक प्रयासका बावजुद पनि बच्चाको अवस्था झनझन नाजुक बन्दै गइरहेको थियो। लगभग १०-१२ दिन कृत्रिम स्वासप्रश्वास प्रक्रिया गराएर (भेन्टिलेटरमा राखेर) औषधी उपचार गरेपछि सुधार हुदैं आएर अन्तमा बच्चालाई हामी स्वस्थरुपमा आमाबुवाको काखमा फर्काउन सफल भयौं। अस्पतालबाट जाने बेलामा बच्चाका बुवाले मिठाइ ख्वाएर धन्यवाद दिंदा लाग्यो हरेस नखाइ भित्री मनदेखि मागेमा र त्यसका लागि लागिपरेमा जिन्दगीले चाहेको कुरा अवश्य दिंदोरहेछ।

तर त्यो त जीवनको एउटा पाटो मात्र पो रहेछ। त्यो सधैं सुखद अन्त्य अर्थात् ह्याप्पी इन्डिङको रुपमा मात्र कहाँ आउँदो रहेछ र।

बच्चा वार्डको बेडमा उ लगभग एक महिनाभन्दा बढि नै बस्यो, पीआइसियुमा, भेन्टिलेटरमा पनि उसलाई राख्नुपर्यो। दुवै मृगौलाले काम गर्न छोडेको उसलाई धेरै पटक डायलाइसिस पनि गरियो। उसका हातखुट्टाहरु सुकेर बाँस जस्ता भएका थिए। उसलाई हेर्दा यस्तो लाग्थ्यो कि मानौं बिरालोले मुसालाई मारेर खानुअघि खेलाए जस्तो मृत्युले उसको जिन्दगीलाई खेलाएर खिसी गरिरहेको छ। यति सानो उमेरमै उसले जिन्दगी भरिको दु:ख भोगिसकेको थियो। त्यसैले त उ अन्तमा आफ्नो भागको दु:ख सकेर जिन्दगीलाई सदाको लागि विदा गरी गयो। उसको मृत्युको खबर सुनेको बेला लागेको थियो, जिन्दगी कति निर्दयी हुँदोरहेछ, यति कलिलो बिरुवा पनि दयामाया नभनी निमोठ्दोरहेछ।

जिन्दगीले फरकफरक बेडमा आफ्नो फरकफरक रंग देखाइरहेको थियो। म त्यसको बहुरुपी चरित्र मुकदर्शक भएर हेरिरहेको थिएँ।

मान्छेले आफ्नो कर्मको फल यही जन्ममै भोग्छ भनेजस्तै अर्को वार्डको अर्को बेडको विरामीको कथाले भनिरहेको थियो। जमानामा धेरै नै जाडरक्सी खाने, परिवार, छोराछोरी, आफन्त सबैलाई दु:ख दिने उनी अहिले कलेजोको रोग (Cirrhosis/सिरोसिस- कलेजोले काम गर्न छोडेको अवस्था) लागेर रगत वान्ता हुने, कालो दिसा जाने, पेट, खुट्टा फुलेर हिंडडुल गर्न नि गाह्रों भएको अवस्थामा अस्पतालको बेडमा लडिरहेका थिए। उनको होस पनि राम्रो खुलेको थिएन, बेहोसीमै बरबराइरहेका हुन्थे। उनलाई हेर्दा लाग्थ्यो जिन्दगीले उनलाई यसै जुनीमा उनको कर्मको फल दिइरहेको छ, पहिले मात्तिएर हिंड्ने उनलाई खुच्चिङ भनिरहेको छ। साँच्चै हो रहेछ हामीले जस्तो बीउ रोप्यौं त्यस्तै फल लाग्दोरहेछ।

अर्को बेडको संघर्षको कथा अर्कै छ फेरी। उनी भर्खर ९वर्षकी थिइन्। टाइप १ डाइबेटिजकी रोगी उनी आफैंले आफ्नो सुगर हेर्थिन् र आफैंले इन्सुलिनको सूई लगाउथिन्। त्यत्री सानी फुच्चीले दिनको २-३ पटक रुदैं आफैंले आफूलाई सूईले घोचेर पहिले सुगर लेभल हेर्ने अनि इन्सुलिन लगाउने दृश्य मन कुँढाउने खालको हुन्थ्यो। उ त्यतिबेला डाइबेटिजको एक जटिल अवस्था डायबेटिक केटोएसिडोसिस भएर भर्ना भएकी थिइ। कहिले राम्रो हुने, कहिले अवस्था बिग्रने भएर पनि अन्त्यमा उ सुधार भएर घर जानसक्ने भइ। इन्सुलिनको सूई त उसको जिन्दगीको साथी बनिसकेको थियो, तैपनि उसलाई राम्रो बनाएर बिदा गर्न पाउँदा साह्रैं खुसी लागेको थियो। घर जाने दिन उ निकै रमाएकी थिइ, म उसको त्यो मुस्कान अझै पनि सम्झन्छु। उ बेला बेलामा अझै पनि डाइबेटिजको कम्प्लिकेसनले भर्ना भैराख्छे रे। उसलाई सम्झदा लाग्छ, जिन्दगीको अर्को नाम नै संघर्ष हो। जुन दिन हामी लड्न छोड्छौं, जिन्दगीले पनि हाम्रो साथ छोड्छ।

अर्को बेडमा मृगौला प्रत्यारोपण गरिएको बालक सुतिरहेको थियो। उसलाई उसको आमाले मृगौला दिएकी थिइन्। डाक्टरीरुपमा हेर्दा एउटा मृगौलामा मानिस राम्रै तरिकाले बाँच्नसक्छ र यो दिनु कुनै ठुलो कुरा देखिदैंन। तर सामान्य मानवीय सोचाइमा हेर्ने हो भने आफ्नो शरीरको अंग काटेर अरु कसैलाई दिनसक्नु जत्तिको ठुलो दान कुनै छैन। त्यस्ता त्याग गर्नसक्ने, त्यस्तो दान गर्नसक्ने व्यक्तिहरुलाई म महान मान्छु।

जिन्दगीका हरेक पाटोको कथा अस्पतालका बेडहरुमा सुन्न पाइन्छ, देख्न पाईन्छ। तर यहाँका प्राय कथाहरु दु:ख, संघर्ष र आसुँले भरिएका हुन्छन् । तैपनि तिनमा मानवता देख्न पाइन्छ, मायाको न्यानोपन छाम्न पाइन्छ र आफ्नोपनको आभास गर्न पाइन्छ।

उ आज नै साउदी अरबबाट फर्केको थियो। पैसा कमाएर परिवारको र आफ्नो भविष्य राम्रो पार्ने सपना बोकेर गएको उ एक महिना त्यहाँको अस्पतालमा बसेर जिउँदो लास बनेर मात्र एउटा सुटकेसको साथ नेपाल फर्केको थियो। उ हातखुट्टा चलाउन सक्दैनथ्यो, मुख बाइरहन्थ्यो, बोलेको बुझिदैनथ्यो, आँखा टिलपिल गरिरहन्थ्यो। र उसलाई स्याहार गरिरहेकी उसकी श्रीमती थिइन्। जो उसको आँसु त पुसिदिन्थिन् तर उसको आफ्नो आँसू भनेर कसैले नदेख्ने गरेर झारिरहेकी हुन्थिन्।

साँच्चै नै अस्पतालका हरेक बेडको एउटा कथा हुन्छ। फरकफरक विभागको पोस्टिङ सँगसँगै, फरकफरक बेडको राउण्ड सँगसँगै यस्तो लाग्छ की म विरामी हेरी मात्र रहेको छैन, विरामीको उपचार गर्न सिकिरहेको  मात्र छैन, बरु जिन्दगीरुपी उपन्यासको नयाँ पाटो पनि हेरिरहेको छु, नयाँ अध्याय पनि पढिरहेको छु। अस्पतालको हरेक बेडमा एउटा रोग वा केस मात्र बसेको हुदैंन, त्यहाँ एउटा जीवन बसेको हुन्छ, जसको आफ्नै एउटा कथा हुन्छ, आफ्नै व्यथा हुन्छ, म त्यही कथा-व्यथा पढ्न खोजिरहेको हुन्छु।